جمال

بعضی آیه‌هایش آدم را تکان می‌دهد. دل را چنان می‌لرزاند که زلزله شهر را. نه اینکه خوف را توی دل بکارد و آدم را رها کند، نه؛ چنان امید می‌آفریند که باورش سخت می‌شود. آدمی چنان با خواندن بعضی‌هایش تعجب می‌کند که به صحتش شک می‌کند. اگر نبود کلام خدا و نبود وعده حق‌اش شک کردن هم داشت. می‌گوید: «و لله ما فی السماوات و ما فی الارض» هر چند تا اینجایش برای من و خیلی‌ها عادی است ولی همه معنای آیه توی همین فراز خوابیده. بعد می‌گوید: «لیجزی الذین أساوُا بما عملوا» این هم که دارد می‌گوید بدی‌هاشان به خودشان برمی‌گردد و آنهایی که بد کرده‌اند به اندازه عمل‌ زشت‌شان عذاب می‌شوند. حرف تازه‌‌اش کجاست؟ کجای آیه قرار است دل آدم را به لرزه درآورد؟ هنوز باید صبر کرد.

«و یجزی الذین أحسنوا بالحسنی»؛ وقتی می‌خواهد نیکانش را پاداش بدهد هر عمل را به اندازه خودش حساب نمی‌کند. اصلا حساب و کتاب دستگاهش خیلی فرق می‌کند. همه اعمال را به اندازه بهترین عمل پاداش می‌دهد. مثلا همه نمازهایی که توی عمرش خوانده را به حساب بهترین نمازش پاداش می‌دهد. انگار دوست ندارد جایی از کار بنده‌اش نقص و کمبود داشته باشد. همه را به حساب بهترین جزا می‌دهد.

این را بگذارید کنار فراز اول آیه تا بفهمید چه می‌گویم و چرا می‌گویم دل را می لرزاند و تعجب را جوانه می‌زند. همه آنچه در آسمان‌ها و زمین هست مال خداست و آن را آفریده تا این کار بکند؛ تا بندگانی که بد کرده‌اند را به اندازه عمل بدشان جزا دهد و نیکان بندگانش را به بهترینِ اعمال‌شان. اصلا همه‌ی عالم برای همین بنا شده. بنا شده تا اینجوری با بنده‌اش عشق بازی کند؛ بنده‌اش را چنان کامل کند که بالاتر از آن در حد و ظرفیتش نباشد. همه نقص بنده‌اش را به یک عمل أحسن (با همان معنای تفضیلی‌اش) کامل می‌کند.

وَ لِلَّهِ مَا فىِ السَّمَاوَاتِ وَ مَا فىِ الْأَرْضِ لِیَجْزِىَ الَّذِینَ أََسأُواْ بِمَا عَمِلُواْ وَ یجَْزِىَ الَّذِینَ أَحْسَنُواْ بِالحُْسْنى (نجم-31)

و براى خداست آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است تا کسانی که بد کرده‌اند را به کیفر کارهاى بدشان برساند و آنهایی که نیکی کرده‌اند را در برابر بهترین اعمال‌شان پاداش دهد!